Παρέμβαση για τους αγρότες

Το τρίγωνο «εξευτελιστικές τιμές – ανεξέλεγκτο κόστος παραγωγής – δυσβάστακτος δανεισμός» αποτελεί «Τρίγωνο των Βερμούδων» για τους αγρότες και την ελληνική περιφέρεια

Η προβληματική Αγροτική Οικονομία απαιτεί ακατάβλητη πολιτική βούληση, ρεαλιστικό και εμπνευσμένο σχεδιασμό και μεθοδική δράση

Παρέμβαση του Βουλευτή ΠΑΣΟΚ Ροδόπης Γιώργου Πεταλωτή

Το έργο που παίζεται τον τελευταίο καιρό στην ελληνική περιφέρεια είναι ένα δράμα. Λέγεται «κατάρρευση της αγροτικής οικονομίας». Ο σκηνοθέτης γνωστός. Λέγεται Νέα Δημοκρατία. Οι αγρότες της χώρας, οι κάτοικοι της παραμελημένης υπαίθρου αγωνιούν. Αναζητούν διέξοδο.

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση βρήκε τη χώρα ανοχύρωτη. Οι δήθεν υπερασπιστές της – η ελληνική Κυβέρνηση – δεν μπορούν και ίσως δε θέλουν να ασχοληθούν σοβαρά. Ειδικά στο γεωργικό τομέα τα θαλάσσωσαν παρά τα παχιά προεκλογικά λόγια πριν το 2004. Τον κατάντησαν εξαιρετικά προβληματικό και τον έβαλαν σε βαθιά και δυστυχώς μακροχρόνια κρίση. Απογοήτευσαν την αγροτιά.

Σύμφωνα με τη EUROSTAT, το αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα το 2007 μειώθηκε κατά 0.3% τη στιγμή που στο σύνολο της Ε.Ε. των 27 κρατών αυξήθηκε κατά 5.4%. Γενικότερα, το αγροτικό εισόδημα του έτους 2007 υπολείπεται 18 μονάδες από το αγροτικό εισόδημα του 2000 ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι κατά 15 μονάδες αυξημένο.

Το κόστος παραγωγής εκτινάχθηκε τους πρώτους 9 μήνες του 2008 κατά 13.7% ενώ οι τιμές παραγωγού αυξήθηκαν κατά 11%, συνεπώς καταγράφεται νέα μείωση κατά 2.7%. Τα ίδια προϊόντα φθάνουν στον τελικό καταναλωτή πολύ ακριβότερα, προς όφελος όλων των άλλων εκτός του παραγωγού και του τελικού καταναλωτή.

Η ραγδαία πτώση των τιμών ιδίως στα σιτηρά και το βαμβάκι, δημιουργεί εκατοντάδες χιλιάδες μικρά αγροτικά δράματα στο πρόσωπο του αγρότη και του κτηνοτρόφου που μοχθεί και εμπιστεύεται την Πολιτεία για κάποια έγκαιρα μέτρα, σε κάθε επίπεδο. Ο έλληνας αγρότης αποξενώνεται από το ίδιο το προϊόν του, αποθαρρύνεται ακόμα και να κάνει τη συγκομιδή με αυτές τις συνθήκες. Σημειωτέον σε σχέση με αυτό ότι στο τρίτο τρίμηνο του 2007, ο συνολικός αριθμός των αγροτών της χώρας (με εξαίρεση τους αλιείς) έπεσε κάτω από το σημείο αναφοράς των 500.000 ατόμων, για πρώτη φορά.

Επιπρόσθετα, εξαιτίας των υποχρεώσεων προς τράπεζες και προμηθευτές, διαπιστώνεται γενικευμένη αδυναμία κάποιων αγροτών να καλύψουν ακόμα και τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσής τους. Ο κίνδυνος κάποιοι, όχι λίγοι, αρκετοί, να χάσουν περιουσιακά τους στοιχεία δεν αποτελεί κάτι μακρινό αλλά μάλλον καθημερινό άγχος. Οι αγροτικές οικογένειες, ειδικά του ιδιόμορφου κοινωνικοοικονομικά Νομού Ροδόπης, οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στην εξαθλίωση και το περιθώριο.

Οι αποδιαρθρώσεις που έφερε η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ ανέδειξαν και την αδυναμία αυτής της Κυβέρνησης να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων για να διαχειρισθεί τα νέα δεδομένα επωφελώς για τον έλληνα αγρότη, πράγμα που διαπιστώσαμε οδυνηρά μετά την πρόσφατη παταγώδη αποτυχία στη μάχη των επιδοτήσεων του καπνού μετά το 2010, παρά τις προπαγανδιστικές ενέσεις αισιοδοξίας από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Η αξιοπιστία της Κυβέρνησης έχει τραυματιστεί ανεπανόρθωτα.

Αλλά και σε άλλους κρίσιμους τομείς εμφανίζεται η ανάγκη να βγει το καινούριο και το ξεκούραστο στο προσκήνιο, το πρόσωπο της Πολιτείας που θα αφουγκράζεται τις ανάγκες της ελληνικής γεωργίας, για παράδειγμα:

• στην αντιμετώπιση των στρεβλώσεων στην εμπορία των αγροτικών προϊόντων

• στην πάταξη των καρτέλ και της αισχροκέρδειας στα τρόφιμα

• στην αναζωογόνηση της κτηνοτροφίας και την έξυπνη υποστήριξη της μελισσοκομίας και της αλιείας

Οι απαντήσεις της κυβέρνησης στα προβλήματα δίνονται από διεκπεραιωτική υποχρέωση. Τα συμφέροντα την έχουν εγκλωβίσει. Η πολιτική της είναι, όπως και παντού αλλού, είτε ανεπαρκής είτε λανθασμένη και σπασμωδική. Ούτε τις θεσμοθετημένες διαδικασίες δεν μπορεί να εφαρμόσει. Ήδη η Ε.Ε. απειλεί με ποινή περικοπής των επιδοτήσεων κατά 10% εξαιτίας του διάτρητου ΟΣΔΕ (Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου) που πεισματικά εφαρμόζεται σήμερα. Περιμένει βέβαια η Κυβέρνηση και χειροκροτήματα όταν πολύ καθυστερημένα ξυπνά και προσπαθεί να ξεγελάσει τον αγροτικό κόσμο με πυροσβεστικές ασπιρίνες που στην πράξη είναι ακόμα αμφιβόλου αποτελεσματικότητας.

Αλλά και σε πλήθος άλλων θεμάτων η πολιτική της Κυβέρνησης, αν υπάρχει, έχει χρεοκοπήσει:

• Η εκπαίδευση των νέων αγροτών δεν υποστηρίχθηκε παρά τις προεκλογικές διαβεβαιώσεις

• Η μεθοδική μετάβαση σε εναλλακτικές καλλιέργειες και η καθετοποίηση της παραγωγής καρκινοβατεί απαράδεκτα και ολέθρια για το μέλλον του τόπου (ας θυμηθούμε το φιάσκο των φιλόδοξων πρωθυπουργικών εξαγγελιών από διετίας για τα εργοστάσια ζάχαρης)

• Οι κρατικές υπηρεσίες παροχής γεωτεχνικής υποστήριξης και αξιοποίησης των πόρων είτε υπολειτουργούν είτε λειτουργούν χαριστικά για «ημετέρους»

• Μειώνονται διαρκώς οι επενδύσεις στον αγροτικό τομέα ενώ αντί της υπερπροσπάθειας για έργα αντιμετώπισης της λειψυδρίας είναι ορατή μια τάση αποσπασματικών ημίμετρων (μόνο το 1/6 των υδάτων των μεγάλων ποταμών εκμεταλλεύεται η χώρα μας, παρά τα έντονα φαινόμενα λειψυδρίας τόσο στον τομέα της ύδρευσης όσο και της άρδευσης)

• Το μάρκετινγκ των αγροτικών προϊόντων της χώρας και η διασφάλιση της ποιότητάς τους αποτελούν ακόμα ζητούμενο και θέμα ατέρμονων συζητήσεων, αφήνοντας τις ευκαιρίες να χάνονται

Μόνος στόχος μιας ανεπαρκούς Κυβέρνησης είναι να κερδίσει χρόνο και πρόσκαιρες εντυπώσεις. Υπό την πίεση των πρόσφατων κινητοποιήσεων των αγροτών, οι οποίες πάγωσαν λόγω των γεγονότων που ακολούθησαν τον άδικο χαμό του νέου στα Εξάρχεια, επιχείρησε να τις αποκλιμακώσει, να περιορίσει τα μέτωπα διαμαρτυρίας, και πράττει το αυτονόητο. Αποδίδει λοιπόν τις έτσι κι αλλιώς χρωστούμενες κοινοτικές επιδοτήσεις με ταμιακή διευκόλυνση από την ΑΤΕ, έτσι ώστε το ‘ζεστό’ χρήμα στις τσέπες των δικαιούχων να λειτουργήσει αποπροσανατολιστικά για τις βαρύτατες ευθύνες της.

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ο αγροτικός κόσμος υφίσταται τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του, με φραγμένες δυστυχώς και όλες τις άλλες πιθανές εργασιακές κατευθύνσεις. Μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα, εμείς στο ΠΑΣΟΚ είμαστε πεπεισμένοι ότι η αγροτιά δεν αποτελεί βαρίδι αλλά παράγοντα ανάπτυξης. Αρκεί να την καθοδηγήσουμε σωστά, να επιμείνουμε στην από κοινού διαμόρφωση και τη συνεπή τήρηση ενός σύγχρονου στρατηγικού σχεδιασμού, με ρεαλιστικούς στόχους, επιστημονική υποστήριξη και στοχευμένες, χρήσιμες υποδομές.

Κάποιες άμεσες, αλλά και γενικότερες απόψεις μας σαν ΠΑΣΟΚ, είναι:

1. Ο βασικός προσανατολισμός του αγροτικού τομέα της χώρας μας πρέπει να είναι η παραγωγή τροφίμων, ο εκσυγχρονισμός παραδοσιακών καλλιεργειών, η παραγωγή ποιοτικών προϊόντων με ιδιαίτερη αναγνωρισμένη ταυτότητα, οι εναλλακτικές καλλιέργειες, η ανάπτυξη συμπληρωματικών δραστηριοτήτων στον τομέα του αγροτουρισμού και η διασύνδεση της αγροτικής παραγωγής με τον τουρισμό.

2. Αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τους αγρότες της χώρας μας η συνέχιση της στήριξής τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση και μετά το 2013. Έχει επίσης πολύ μεγάλη σημασία να υπάρξει επιτέλους ένα αξιόπιστο σύστημα καταβολής των ενισχύσεων.

3. Για το ΠΑΣΟΚ η αμείλικτη πάταξη της αισχροκέρδειας και της ασύδοτης κερδοσκοπίας των καρτέλ αναγνωρίζεται ως όρος επιβίωσης για τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους αλλά και για τα ελληνικά νοικοκυριά.

4. Είμαστε υπεύθυνοι να λάβουμε άμεσα μέτρα που χρειάζονται για τη μείωση του κόστους παραγωγής (καύσιμα, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, αγροτικά εφόδια) και τη στήριξη του εισοδήματος των παραγωγών. Η πρόταση Νόμου που κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ για την αύξηση από 7% σε 11% του κατ’ αποκοπή συντελεστή επιστροφής Φ.Π.Α. στους αγρότες αποτελεί ενδεικτικά ένα μέτρο άμεσης αποτελεσματικότητας. Το ποσοστό αυτό θα μπορούσε μάλιστα να μεγαλώσει.

5. Προτείνουμε να ενταχθούν μαζί με τους μικρομεσαίους και οι αγρότες στο πακέτο των 28 δις ευρώ

6. Πρέπει να καταργηθεί το Ειδικό Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, αυτό το νέο χαράτσι που έχει επιβάλλει η κυβέρνηση και πλήττει πονηρά τους αγρότες

7. Μπορούν να καταβάλλονται έγκαιρα οι εξισωτικές αποζημιώσεις και οι επιδοτήσεις. Όχι ως χάρη αλλά ως υποχρέωση. Ας σταματήσει το κακόγουστο επαναλαμβανόμενο παραμύθιασμα της Κοινής Γνώμης για τις «επιτυχίες» των Υπουργών.

8. Έπρεπε ήδη να έχει ξεκινήσει η αποτελεσματική υλοποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013 και ιδιαίτερα τα μέτρα για τα σχέδια βελτίωσης, τους νέους γεωργούς και την πρόωρη συνταξιοδότηση.

9. Θεωρούμε χρήσιμο και απαραίτητο να προχωρήσουμε στον εκσυγχρονισμό του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος των αγροτών.

10. Είναι άμεση η ανάγκη διαμόρφωσης ενός νέου τοπίου στις συνεταιριστικές οργανώσεις με ρεαλιστικά, υγιή θεμέλια ώστε να εκπληρώνουν την αποστολή τους χωρίς να σπαταλούνται κοινωνικοί πόροι

11. Σήμερα περισσότερο από ποτέ εγείρεται η σκοπιμότητα να επεξεργασθούμε λύσεις για την ανακούφιση των αγροτών και των συνεταιριστικών οργανώσεων από τα χρέη τους, με τρόπο μεθοδικό, κοινωνικά διαφανή και βιώσιμο

12. Πρέπει να δοθεί έμφαση στην υποστήριξη της κτηνοτροφίας και όσον αφορά την αμείλικτη πάταξη των καρτέλ που συμπιέζουν τις τιμές αλλά και την ειδική χρηματοοικονομική διευκόλυνση των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, οι οποίες εξ΄ορισμού απαιτούν σημαντικά κεφάλαια

Εμείς στο ΠΑΣΟΚ ξέρουμε να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Και τις πληρώνουμε, και τις ερμηνεύουμε, και τις χρησιμοποιούμε με στόχο την εξυπηρέτηση όλων. Είμαστε και θα είμαστε συνεχώς δίπλα στους αγρότες. Το ξεκαθαρίζουμε. Δεν νοείται, δεν υπάρχει ανάπτυξη της χώρας με την ύπαιθρο σε μαρασμό. Οικοδομούμε καθημερινά ένα συμβόλαιο εμπιστοσύνης με τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους της χώρας μας και αυτή την ειλικρινή μας δέσμευση για περιφερειακή ανάπτυξη με την αγροτιά στο επίκεντρο προσπαθούμε κάθε μέρα, με όλες μας τις δυνάμεις, να την κάνουμε πράξη. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να καθυστερούμε. Ούτε να χάνουμε τις ευκαιρίες για μια σύγχρονη και δημιουργική αγροτική πραγματικότητα, που είναι οχυρωμένη απέναντι στην παθογένεια της αγοράς και αξιοποιεί τα υπαρκτά ακόμα συγκριτικά της πλεονεκτήματα στη χώρα μας.